28.09.2017

2018 Yılı Umre Organizasyonu Görevli Seçimi Talimatı

T.C.
  BAŞBAKANLIK

  Diyanet İşleri Başkanlığı

     Say     :12373329-300-82522                                                           20/09/2017
     Konu :2018 Yılı Umre Organizasyonu
                 Görevli Seçimi Talimatı

KAHRAMANMARAŞ VALİLİĞİNE
(İl Müftülüğü)

 

Umre ibadeti için Suudi Arabistan'a gidecek vatandaşlarımızın ibadetlerini sağlık, güvenlik ve huzur içerisinde yerine getirmeleri bakımından organizasyonda görevlendirilecek personelimize önemli görev ve sorumluluk düşmektedir. Bu itibarla; umrecilere hizmet vermek üzere organizasyonun her kademesinde ehliyet ve liyakat sahibi personelin görevlendirilmesi büyük önem arz etmektedir. Önceki yılların umre organizasyonlarıyla ilgili değerlendirmeler de dikkate alınarak, 2018 umre organizasyonunda çeşitli unvanlarda görevlendirilecek personelin belirlenmesiyle ilgili hususlar aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.

 

  • Personel Seçimine İlişkin Esaslar

 

       A)Kafile Başkanı;

1. Başkanlığımız merkez ve taşra birimlerinde halen il müftüsü, mushafları inceleme ve kıraat kurulu üyesi, din işleri yüksek kurulu uzmanı, din işleri yüksek kurulu uzman yardımcısı, diyanet işleri uzmanı, diyanet işleri uzman yardımcısı, eğitim merkezi müdürü, il müftü yardımcısı, ilçe müftüsü, baş vaiz, uzman vaiz, vaiz, cezaevi vaizi, eğitim uzmanı, din hizmetleri uzmanı, dini yükseköğrenim mezunu eğitim görevlisi, şube müdürü ve murakıp ile dört yıllık dini yükseköğrenim mezunu başimam-hatip ve kur'an kursu baş öğreticisi olarak çalışıyor olması,

  1. 05 Ekim 2017 tarihi itibariyle Başkanlıktaki toplam hizmet süresi en az 5 yıl olmak,
  2. Görevlendirilmesinde sağlık açısından her hangi bir engel bulunmamak,
  3. Önceki yıllarda hac veya umre organizasyonlarında görevlendirilmiş ve başarılı olmuş olmak,
  4. Sevk ve idare kabiliyetini haiz olmak,
  5. 2017 umre veya hac organizasyonunda görevlendirilmemiş olmak,
  6. Son beş yıl içerisinde uyarma ve kınama hariç, disiplin cezası almamış olmak,
  7. Teklifi yapılmış olmak.

 

  1. Din Görevlisi;

1. Din işleri yüksek kurulu uzmanı, din işleri yüksek kurulu uzman yardımcısı, diyanet işleri uzmanı, diyanet işleri uzman yardımcısı, eğitim merkezi müdürü, il müftü yardımcısı, ilçe müftüsü, eğitim görevlisi, baş vaiz, uzman vaiz, vaiz, cezaevi vaizi, şube müdürü, din hizmetleri uzmanı, eğitim uzmanı ve murakıp unvanlarında fiilen çalışanlarda;

  1. Daha önce hac veya umre organizasyonlarında görevlendirilmemiş olmak,
  2.  05 Ekim 2017 tarihi itibariyle söz konusu unvanlarda 2 yıldır çalışıyor olmak,
  3.  Teklifi yapılmış olmak,
  4.  Görevlendirilmesinde sağlık açısından her hangi bir engel bulunmamak,
  5.  Yapılacak olan mülakatta görevlendirilmesi uygun görülmüş olmak,

 

2. Kur'an kursu öğreticisi, imam-hatip ve müezzin-kayyım kadrolarında fiilen çalışanlarda (sözleşmeli personel dahil);

  1. 05 Ekim 2017 tarihi itibariyle (sözleşmeli statüde geçen hizmet süresi dahil, askerlik, vekillik, 4/C kısmi zamanlı sözleşmeli vekillik ve SGK'da geçen süreler hariç) Başkanlığımız teşkilatında en az 3 yıldır çalışıyor olmak,
  2. Görevlendirilmesinde sağlık açısından her hangi bir engel bulunmamak,
  3. Başkanlığımızca 2015, 2016 veya 2017 yıllarında yapılan MBSTS'den en az 50 puan almış olmak, (grup oluşturanlar hariç)
  4. Umre organizasyonlarında 4 defadan fazla görevlendirilmemiş olmak, [beşinci kez görev almak üzere müracaat edilemez (grup oluşturanlar hariç)],
  5. 2016 veya 2017 umre  (grup oluşturanlar hariç)  ve 2016 veya 2017 hac organizasyonlarında görevlendirilmemiş olmak,
  6. Başkanlığımızca açılan 3 ay veya daha uzun süreli hizmet içi eğitim kurslarına devam ediyor olmamak, (Tashih-i huruf kursunda okuyanlar ile bu yıl kazananlar müracaat edemez)
  7. Son beş yıl içerisinde uyarma ve kınama hariç, disiplin cezası almamış olmak,
  8. Müracaatını 27/09/2017 - 05/10/2017 tarihleri arasında hac.diyanet.gov.tr internet adresindeki "umre görevli müracaatı" linkinden on-line yaparak aldığı çıktıyı 06/10/2017 Cuma günü mesai bitimine kadar İl Müftülüğüne tasdik ettirmiş olmak,
  9. Yapılacak olan sözlü sınavda başarılı olmak.

 

            C)Bayan İrşat Görevlisi;

1. Din işleri yüksek kurulu uzmanı, din işleri yüksek kurulu uzman yardımcısı, diyanet işleri uzmanı, diyanet işleri uzman yardımcısı, il müftü yardımcısı, eğitim görevlisi, baş vaiz, uzman vaiz, vaiz, cezaevi vaizi, şube müdürü, din hizmetleri uzmanı, eğitim uzmanı ve murakıp olarak fiilen çalışanlarda;

a. 05 Ekim 2017 tarihi itibariyle (sözleşmeli statüde geçen hizmet süreleri dahil; SGK, vekillik,  4/C kısmi zamanlı vekillik ve fahrilikte geçen süreler hariç) Başkanlıktaki toplam fiili hizmet  süresi en az 3 yıl olup son 2 yılını da yukarıda belirtilen unvanlarda çalışıyor olmak,

b. Görevlendirilmesinde sağlık açısından her hangi bir engel bulunmamak,

c. Umre organizasyonlarında 4 defadan fazla görevlendirilmemiş olmak, [beşinci kez görev almak üzere müracaat edilemez (grup oluşturanlar hariç)],

d. 2016 veya 2017 umre (grup oluşturanlar hariç) ve 2016 veya 2017 hac organizasyonlarında  görevlendirilmemiş olmak,

e. Son beş yıl içerisinde uyarma ve kınama hariç, disiplin cezası almamış olmak,

f. Çalıştığı birime veya il müftülüğüne 27/09/2017 - 05/10/2017 tarihleri arasında müracaat  etmiş olmak,

g. Müracaat edenler arasından teklifi yapılmış olmak,

h. Teklifi yapılanlardan daha önce hac veya umre organizasyonlarında görevlendirilmemiş olanlar için yapılacak olan mülakatta görevlendirilmesi uygun görülmüş olmak,

 

  1. Kur'an Kursu Öğreticisi olarak görev yapanlarda;
  1. 05 Ekim 2017 tarihi itibariyle (sözleşmeli statüde geçen hizmet süreleri dahil; SGK, vekillik, 4/C kısmi zamanlı vekillik ve fahrilikte geçen süreler hariç) Başkanlıktaki toplam fiili hizmet süresi en az 3 yıl olmak,
  2. Başkanlığımızca 2015, 2016 veya 2017 yıllarında yapılan MBSTS'den en az 50 puan almış olmak, (grup oluşturanlar hariç)
  3. Görevlendirilmesinde sağlık açısından her hangi bir engel bulunmamak,
  4. Umre organizasyonlarında 4 defadan fazla görevlendirilmemiş olmak, [beşinci kez görev almak üzere müracaat edilemez (grup oluşturanlar hariç)],
  5. 2016 veya 2017 umre (grup oluşturanlar hariç) ve 2016 veya 2017 hac organizasyonlarında görevlendirilmemiş olmak,
  6. Son beş yıl içerisinde uyarma ve kınama hariç, disiplin cezası almamış olmak,
  7. Başkanlığımızca açılan 3 ay veya daha uzun süreli hizmet içi eğitim kurslarına devam ediyor  olmamak,
  8. Müracaatını 27/09/2017 - 05/10/2017 tarihleri arasında hac.diyanet.gov.tr internet adresindeki "umre görevli müracaatı" linkinden on-line yaparak aldığı çıktıyı 06/10/2017 Cuma günü mesai bitimine kadar İl Müftülüğüne tasdik ettirmiş olmak,
  9. Yapılacak olan sözlü sınavda başarılı olmak.

 

  1. Ekip Personeli;

1. Halen; şube müdürü ve murakıp (dini yükseköğrenim mezunları hariç) ile mühendis, programcı, çözümleyici, uzman, sayman, musahhih, şef, memur, VHKİ, daktilograf ve kadro itibariyle benzeri unvanlarda çalışıyor olmak,

 

2. 05 Ekim 2017 tarihi itibariyle Başkanlığımız teşkilatında veya Türkiye Diyanet Vakfı'nda toplam fiili hizmet süresi (askerlik ve vekillikte geçen süreler hariç) en az 3 yıl olup son 2 yılını da yukarıda belirtilen unvanlarda çalışıyor olmak,

     3. Görevlendirilmesinde sağlık açısından her hangi bir engel bulunmamak,

4. Umre organizasyonlarında 4 defadan fazla görevlendirilmemiş olmak, (beşinci kez görev almak üzere müracaat edilemez).

5. 2016 ve 2017 yıllarında hac veya umre organizasyonlarında görevlendirilmemiş olmak,

6. 1 Aralık 1957 tarihinden sonra doğmuş olması,

7. Son beş yıl içerisinde uyarma ve kınama hariç, disiplin cezası almamış olmak,

8. Teklifi yapılmış olmak,

 

Şoför ve Hizmetli;

1. 05 Ekim 2017 tarihi itibariyle Başkanlığımız teşkilatında veya Türkiye Diyanet Vakfında toplam fiili hizmet süresi (askerlik ve vekillikte geçen süreler hariç) en az 3 yıl olup son 2 yıldır görev unvanında çalışıyor olmak,

2. Görevlendirilmesinde sağlık açısından her hangi bir engel bulunmamak,

     3. Umre organizasyonlarında 4 defadan fazla görevlendirilmemiş olmak, (beşinci kez görev almak  üzere müracaat edilemez),

4. 2016 ve 2017 yıllarında hac veya umre organizasyonlarında görevlendirilmemiş olmak,

5. 31 Aralık 1957 tarihinden sonra doğmuş olmak,

6. Son beş yıl içerisinde uyarma ve kınama hariç, disiplin cezası almamış olmak,

7. Teklifi yapılmış olmak,

 

II- Müracaat, Teklif, Sınav ve Diğer İşlemlere İlişkin Hususlar

1. Kafile Başkanı, Ekip personeli, Şoför ve Hizmetli olarak görev almak isteyenlerin teklifleri 06 Ekim 2017 tarihine kadar Merkezde Birimlerce, taşrada İl müftülükleri, Eğitim merkezi Müdürlükleri ve Türkiye Diyanet Vakfı Genel Müdürlüğünce tespiti yapılarak verilen kontenjan sayıları doğrultusunda yapılacaktır.

2. Teklif edilen personel, Hac ve Umre Hizmetleri Genel Müdürlüğünce yapılacak değerlendirme çerçevesinde ihtiyaca göre görevlendirilecektir.

3. 2017 yılında hac ve umre organizasyonu için yapılan mülakatta başarılı olmuş; eğitim seminerine katılmış ve görevlendirilmesi mümkün olamamış personel, istemeleri halinde Din Görevlisi ve Bayan İrşat Görevlisi olarak görevlendirilebilecektir.

Bu durumda olanların listesi illere gönderilecek ve görev almak isteyenler "umre görevli programına" girilecektir.

4. Başkanlığımız birimleri ile ilgili müftülükler, müracaat formlarını inceleyerek görevli programından kontrol ettikten sonra şartları uygun olanların müracaatlarını onaylayacaklardır. Şartları uygun olmayanların müracaatları sistemden silinecektir.

5. Tekliflerde organizasyonun başarısı ve hizmetin kalitesi açısından personelin ehliyeti ve performansı dikkate alınacak ve organizasyonun hangi kademesinde olursa olsun az görev alanlar, çok görev alanlara tercih edilecektir.

6. Bu talimatta belirtilen diğer şartları taşısalar bile geçici olarak Başkanlık dışındaki kurumlarda görevli olanlar, kurum değişikliği talebinde bulunanlar, 2017 yılı içinde 3 ay veya daha uzun süreli kursa katılacak olanlar, kursu tamamladığı halde ataması yapılmayanlar, halen askerde olanlar ve yurt dışı görevi için planlamaları yapılanların müracaatları kabul edilmeyecek ve teklifleri de yapılmayacaktır.

7. Teklifler;

  1. Merkezde; birim amirlerince,
  2.  İllerde; İl Müftüsünün başkanlığında hac ve umre hizmetlerinden sorumlu il müftü yardımcısı, varsa hac ve umre şube müdürü ve ilçe müftülerinin tamamının katılımıyla yapılacak müşterek tespitten sonra İl Müftülüklerince,
  3. Eğitim merkezlerinde; eğitim merkezi müdürünün başkanlığında ve eğitim görevlilerinin tamamının katılımı ile yapılacak müşterek tespitten sonra Eğitim Merkezi Müdürlüklerince,
  4. Türkiye Diyanet Vakfı'nda ise Genel Müdürlükçe, yapılacak olup müşterek ıslak imzalı teklif listesini içeren tutanak Hac ve Umre Hizmetleri Genel Müdürlüğüne gönderilecektir.

8. Belirlenen süre içerisinde müracaatta bulunmayan, teklifi yapılmayan, yapılacak sözlü sınav, mülakat ve seminerlere katılmayan personelin daha sonraki talepleri dikkate alınmayacak ve bunlarla ilgili ek tekliflerde bulunulmayacaktır.

9. Organizasyonda görevlendirilmek üzere müracaat eden veya teklifi yapılan personel, müracaat yaptığı veya teklifinin yapıldığı tarihteki unvanına göre değerlendirilecek olup, söz konusu tarihten sonraki unvan değişiklikleri görevlendirmede dikkate alınmayacaktır.

10. Yapılacak olan müracaat ve tekliflerin, belirlenen kriterlere uygun olup olmadığı hususu ilgili birimlerce titizlikle kontrol edildikten sonra; İl Müftülükleri müracaat ve teklifi uygun görülecek personele ait bilgileri, Hac ve Umre Hizmetleri Genel Müdürlüğü "Umre Görevli Programı"na girdikten sonra teklif edilen görev unvanına göre dökümlerini alacak ve ilgililerin son 6 ay içinde çekilmiş fotoğraflarını da bilgisayar ortamında tarayarak en geç 10 Ekim 2017 tarihi mesai saati bitimine kadar Hac ve Umre Hizmetleri Genel Müdürlüğüne göndereceklerdir. (merkez birimlerinden yapılacak personel tekliflerine ait bilgiler ise Hac ve Umre Hizmetleri Genel Müdürlüğünce sisteme girilecektir.)

11. Müracaat eden personele ait dilekçeler, birimlerince muhafaza edilecektir.

12. Müracaatların bitiminden sonra: atama, nakil, emeklilik, istifa, vefat gibi herhangi bir sebeple personelin durumunda meydana gelebilecek değişiklikler ivedilikle Hac ve Umre Hizmetleri Genel Müdürlüğüne bildirilecektir.

13. Din görevlisi ve bayan irşat görevlisi olarak görev almak için müracaat edenlerden; ilin geçmiş yıllardaki umreci sayısı dikkate alınarak tespit edilen kontenjana göre % 20 tecrübeli ve % 80 tecrübesiz oranı korunarak MBSTS başarı sırasına göre belirlenen personel mülakata çağrılacaktır.

14. Mülakat ve sözlü sınav gün ve saatleri bilahare bildirilecektir.

15. Başarılı olmak için sözlü sınav ve mülakatta 70 ve üzeri puan almak gerekmektedir.

16. Mülakat veya sözlü sınavda başarılı olanlar ihtiyaç durumuna göre Başkanlıkça görevlendirilecektir.

17. Görevlendirmelerde, sözlü sınav puanı ile MBSTS puanının ortalaması alınarak oluşturulacak başarı listesi esas alınacaktır. ( Puan eşitliği durumunda hizmet yılı çok olana, bunun da eşit olması halinde yaşı büyük olana öncelik verilecektir.)

18. Din görevlisi ve bayan irşat görevlisi olarak görev yapacak personelin seçimine ilişkin sözlü sınav Ek-1 puanlama kriterleri ve Ek-2 kaynaklar dikkate alınarak yapılacaktır.

19. Hangi unvanda olursa olsun daha önceki yıllarda hac veya umre organizasyonlarında görevlendirilenler "tecrübeli", görevlendirilmeyenler "tecrübesiz" kategorisinde değerlendirilecektir.

20. 4 defadan fazla görevlendirilmemiş olmak şartına ilişkin hesaplamada; personelin yurt dışı görevi esnasında, görev aldığı hac veya umre organizasyonları dikkate alınacaktır. Yanlış ve eksik beyandan ilgili personel ve müftülük sorumlu olacaktır.

21. Organizasyonun özellik arz eden kademelerinde, ihtiyaç durumuna göre Başkanlıkça doğrudan görevlendirme de yapılabilecektir.

22. Organizasyonun her kademesinde görev alacak personel, gerektiğinde Hac ve Umre Hizmetleri Genel Müdürlüğünce belirlenecek yer, tarih ve program çerçevesinde bilgilendirme ve eğitim seminerlerine alınabilecektir. Söz konusu seminere katılmayan personel görevlendirilmeyecektir.

23. Sözlü sınav, mülakat veya seminerlerden sonra, görevlendirilmelerine mani her hangi bir durumu ortaya çıkanlar ile bu talimatta belirtilen şartları taşımadığı sonradan tespit edilenlerin görevlendirilmesi yapılmayacak, yapılmış ise iptal edilecektir. Bu durumda olanlar ivedi Hac ve Umre Hizmetleri Genel Müdürlüğüne bildirilecek, aksi durumda doğacak sonuçtan birimleri sorumlu olacaktır.

24. Personel seçimine ilişkin yukarıda belirtilen şartlar 2018 umre organizasyonu görevlendirmeleri için geçerli olup gelecek yıllar için hak teşkil etmeyecektir.

25. Görevlendirmeler Hac ve Umre Hizmetleri Genel Müdürlüğünün teklifi üzerine Başkanlık Makamınca yapılacaktır.

26. Personelin teklifinin yapılmış, mülakatta başarılı olmuş, bilgilendirme ve değerlendirme toplantılarına katılmış ve gerekli belgelerinin Başkanlığa gönderilmiş olması, umre organizasyonunda mutlaka görevlendirilecekleri taahhüdü anlamı taşımamaktadır.

27. Kişisel çıkar sağlayacak biçimde Başkanlığımız dışındaki umre organizasyonları ile ilişki içinde olan personel hakkında gerekli idari ve disiplin işlemi yapılacaktır.

28. Umre organizasyonundaki görevlendirmeler, 2016 yılı için (15.11.2015-12.07.2016) tarihlerini ve 2017 yılı için (15.10.2016-01.07.2017) tarihlerini kapsamaktadır. Bu talimat 06.11.2017- 15.06.2018 tarihleri arasını kapsamaktadır.

29. 2018 yılı umre organizasyonunda görevlendirilmek üzere; İlinize/Eğitim Merkezi Müdürlüğünüze ek-4 tabloda belirlenen Kafile Başkanı, Ekip Personeli, Şoför ve Hizmetli kontenjanları verilmiştir.

30. Bu talimat, il müftülüklerince ivedilikle ilçe müftülüklerine ulaştırılacak. Ayrıca talimatta yer alan hususlar ekleri ile birlikte personele imza karşılığı duyurulacaktır.

Bilgilerini ve gereğini önemle rica ederim.

 

Prof. Dr. Yavuz ÜNAL
Başkan a.
Başkan Yardımcısı

 

 

EKLER :

  1. Puanlama Kriterleri ( 1 sayfa )
  2. Kaynak Eserler Listesi ( 1 sayfa )

3- İstenen Belgeler ( 1 sayfa )

4- Kontenjan Çizelgesi ( 1 sayfa )

 

DAĞITIM :

81 İl Valiliğine (İl Müftülüğü)

İlgili Valiliklere ( Eğitim Merkezi Müdürlüğü)

İlgili Valiliklere ( Dini Yüksek İhtisas Merkezi Müdürlüğü)

Türkiye Diyanet Vakfı Genel Müdürlüğüne


 

EK-1

DİN GÖREVLİLERİ VE BAYAN İRŞAT GÖREVLİLERİ İÇİN

UMRE SÖZLÜ SINAVLARINDA PUANLAMA KRİTERLERİ

Sıra No

Sınav Konuları

Puan Değeri

1

Kur’an-ı Kerim

30

2

Umre Menasiki ve Mesleki Bilgiler

30

3

Pratik Arapça Bilgisi

15

4

Temsil Yeteneği

25

 

TOPLAM

100

 

AÇIKLAMALAR

 

Adaylar:

 

 

 

  1. Kur’an-ı Kerim kapsamında ezber ve yüzüne okuma, tecvit bilgisi, meharic-i huruf ve meal yönlerinden değerlendirilecektir.
  2. Mesleki bilgiler; itikat, ibadet, siyer ve ahlak yönlerinden değerlendirilecektir.

3- Temsil yeteneği kapsamında fiziki ve sağlık durumu, hitabet, iletişim ve yönetim kabiliyeti yönünden değerlendirilecektir.

 

HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

                                    (Din Görevlileri ve Bayan İrşat Görevlileri)                           EK-2

                                    UMRE SÖZLÜ SINAV KAYNAKLARI

Sıra No

KİTAP ADI

YAZAR ADI (YAYINEVİ)

1

Kur’an Yolu Türkçe Meal ve Tefsiri

Komisyon (DİB Yayınları)

2

İslam İlmihali (Tek Ciltlik)

Lütfi Şentürk-Seyfettin Yazıcı (DİB Yayınları)

3

Haccı Anlamak

Dr. Ekrem KELEŞ
Prof. Dr. Bünyamin Erul (DİB Yayınları)

4

  Umre Yolcusu Rehberi

Hac ve Umre Hizmetleri Genel Müdürlüğü

5

Hac Sıkça Sorulanlar

Komisyon (DİB Yayınları)

6

Umre Rehberi

Dr. Ekrem Keleş ( DİB Yayınları )

7

Hz. Peygamber’in İzinde

Prof. Dr. Ahmet Önkal
Prof. Dr. Adem Apak
Prof. Dr. Bünyamin Erul (DİB Yayınları)

8

Kutsal Topraklar Rehberi

Necati Öztürk
Prof. Dr. Ahmet Özel (DİB Yayınları)

9

Hac Görevlileri İçin Pratik Arapça (Konuşma Kılavuzu)

Komisyon (DİB Yayınları)

10

Tecvidli Kur’an Okuma Rehberi

Davut Kaya (DİB Yayınları)

11

Diyanet İşleri Başkanlığı Umre Yönergesi

http://www2.diyanet.gov.tr/hukukmusavirligi/ Mevzuat/Yonergeler-hac_yonergesi.pdf

 

HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ


 

                                                                                                                           EK-3
PERSONELDEN İSTENEN BELGELER                          

1- Geçerlilik süresi 31/12/2018 tarihine kadar olan yeşil, gri veya bordo pasaport.

NOT:

Pasaportların üzerine etiket yapıştırılarak bilgileri yazılacaktır.


1- Kafile Başkanı, Ekip Personeli, Muhasebe Personeli, Şoför ve Hizmetli olarak teklif edilen personel ile 2017 yılında hac veya umre organizasyonu için yapılan sözlü sınavda başarılı olmuş ve eğitim seminerine katılmış olup görevlendirmesi mümkün olamayan personelden umre organizasyonunda görevlendirilmek üzere müracaat edenlerin pasaport bilgileri sisteme girilerek pasaportları 15/10/2017 tarihine kadar Başkanlığa gönderilecektir.

2- Mülakata katılacak Din Görevlisi ile Bayan İrşat Görevlilerinin pasaportları ise sözlü sınav sonucuna göre bildirilecek tarihte istenecektir.